Sáng sớm, khi những chiếc thuyền đánh cá bắt đầu cập bờ, ông Huỳnh Văn Mười (59 tuổi), trú tại phường Mân Thái, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng, đã có mặt để chọn những rổ ruốc tươi ngon nhất.
Ruốc, thuộc dòng họ tôm tép, là loài giáp xác mười chân sống ở vùng ven biển. Dù có thân hình nhỏ bé, ruốc có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon và độc đáo.

Ngư dân ven biển thành phố Đà Nẵng mang con ruốc đánh bắt được vào bờ (Ảnh: Hoài Sơn).
Sau khi tiếp cận các chủ thuyền, ông Mười thường nếm thử ruốc tươi và nhận xét: “Ruốc tươi, ngọt, chứng tỏ có thịt, làm mắm sẽ ngon và ngọt lắm đây”.
Ông Mười mua một ít ruốc về để làm món ruốc muối xổi, một món mắm truyền thống mà ông học từ cha mẹ mình.
“Phải lựa được ruốc tươi món ăn mới đậm vị. Không nên mua ruốc có màu đục, sờ vào thấy thân mềm nhũn, có mùi hôi ươn, vì đó là ruốc đã để lâu ngày hoặc bị ngâm hóa chất”, ông Mười chia sẻ.
Theo các ngư dân, ruốc chứa nhiều chất dinh dưỡng, làm cho món ăn từ ruốc trở nên hấp dẫn với nhiều người.
Ông Mười tiết lộ, ruốc mua về không nên rửa qua nước ngọt để giữ nguyên hương vị. Nguyên liệu cần có gồm muối hột, củ gừng, riềng, tỏi, ớt tươi và một ít cơm nguội (nếu làm món mắm ruốc muối xổi chua). Tất cả gia vị, kể cả muối hột, cần được giã nhỏ để thấm nhanh vào ruốc.

Sau khi sơ chế, người làm trộn đều các nguyên liệu và đổ vào hũ sành hoặc thủy tinh để mắm đậm vị. Mắm ruốc xổi chỉ cần 5 phút sau là có thể sử dụng.
Đối với mắm ruốc muối xổi chua, cần bỏ ít cơm nguội vào và để khoảng 5 ngày cho mắm lên men. Lúc này mở hũ, mùi thơm lừng tỏa ra, nếm thử thấy ruốc có vị mặn, ngọt, cay là món ăn đã đạt chuẩn.
Ông Mười cho biết, dân làng biển ai cũng biết làm món này, ngon hay không phụ thuộc vào cách chọn ruốc và giã nguyên liệu sao cho vừa phải.
Ruốc muối xổi có thể ăn với thịt ba chỉ luộc hoặc đơn giản với cơm trắng cũng đủ ngon.
Ông Mười chia sẻ, làng biển thành phố Đà Nẵng đã thay đổi nhiều, nhưng ông vẫn giữ khoảnh sân nhỏ để làm mắm và duy trì nghề truyền thống. Ông thành thạo các loại mắm như mắm nhỉ cá cơm, mắm cáy, mắm ruốc.

Ruốc muối xổi là loại mắm dễ làm, không cầu kỳ và không tốn nhiều công sức. Ông từng cho du khách trải nghiệm làm ruốc muối xổi tại Bảo tàng Đà Nẵng và hướng dẫn học sinh thực hành làm món ăn này tại nhà mình.
Ngoài làm món ruốc muối xổi, ông Mười cũng làm thêm mắm ruốc đặc và tất cả công đoạn đều được sản xuất thủ công.
Mùa ruốc thường rơi vào tháng 11 âm lịch đến cuối tháng 3 âm lịch. Một mùa như vậy ông Mười làm được khoảng 1 tạ ruốc muối xổi và 1 tạ mắm ruốc đặc. Một hũ ruốc muối xổi 0,5kg, ông bán với giá 40.000 đồng và luôn trong tình trạng hết hàng.
Tin tức An sinh xã hội, thông tin đào tạo việc làm